ΣΤΕΦΑΝΗ ΠΡΕΒΕΖΑΣ (ΚΑΝΤΖΑΣ).

Στεφάνη είναι χωριό του νομού Πρέβεζας, που ανήκει στον δήμο Λούρου. Ο πληθυσμός του φτάνει στους 513 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001.

Bρίσκεται βόρεια του Αμβρακικού κόλπου και του ποταμού Λούρου. Ενώ στον Βορρά του αρχίζει η Μικρή Λάκα Σουλίου, την ανατολή του την κρύβει το ύψωμα του Προφήτη Ηλία, και δυτικά του το Ύψωμα Ράντος και το Ζάλογγο ρίχνουν την σκιά τους.

Η κύρια ασχολία των κατοίκων ήταν και παραμένει η γεωργία και η κτηνοτροφία. Ο πλούσιος βάλτος που σχηματίζει ο ποταμός Λούρος έθρεψε τους κατοίκους με τα χέλια του και τις αγριόπαπιες σε καιρούς δύσκολους, ενώ τώρα ακολουθεί την μοίρα της ευρύτερης περιοχής του Αμβρακικού κόλπου.

Ιστορία

Αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Φίνλεϊ σαν "στενό του Κάντζα" (Κάντζας είναι η παλιά του ονομασία), όταν οι Σουλιώτες έστειλαν στρατό για βοήθεια στο Πέτα της Άρτας (Αύγουστος 1822) όπου έγινε και η ιστορική μάχη. Πριν οι Σουλιώτες φτάσουν στο Πέτα και περνώντας από τον Κάντζα δέχθηκαν την επίθεση των Τούρκων. Σήμερα οι ντόπιοι το φωνάζουν και "Καντζά".

Βόρεια του χωριού βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας Βάτιας, αποικίας των Ηλείων (7ος αι.π.Χ). Γεωγραφικά ανήκει στα όρια της Αρχαίας Κασσώπης.

Στην ευρύτερη περιοχή της Στεφάνης έχουν εντοπιστεί λίθινα-πυριτολιθικά εργαλεία της Μέσης Παλαιολιθικής Περιόδου (περίπου 40.000-24.000 π.Χ.), οχυρωμένη θέση-κάστρο ελληνιστικής εποχής (323-31 π.Χ.), καθώς και λείψανα του ρωμαϊκού υδραγωγείου της Νικόπολης (31 π.Χ. και μετά). Τέλος, ο περίφημος θησαυρός της Στεφάνης (περίπου 1300-1000 π.Χ. ο οποίος αποτελείται από αμφίστομους πέλεκεις, αιχμές δοράτων και τμήματα χάλκινου τόξου. Οι πέλεκεις ανήκουν στον γνωστό ελλαδικό τύπο. Είναι όμοιοι με τους χάλκινους πέλεκεις από την Καταμάχη Ιωαννίνων και χρονολογούνται στους υστεροελλαδικούς χρόνους.

Ο θησαυρός της Στεφάνης ανακαλύφθηκε από τον Θεόδωρο Κριτσιμά του Νικολάου (κάτοικο Στεφάνης) στις 16 Μαρτίου 1985, ο οποίος τον παρέδωσε άμεσα στο τμήμα ασφαλείας Πρεβέζης. Συνολικά ο θησαυρός της Στεφάνης αποτελείται από: 4 ολόκληρους πέλεκεις, 6 σπασμένους στη μέση, 3 πέτρες για ακόνισμα, 3 δόρατα διαφόρων σχημάτων και διαφόρου μήκους, 1 σιδερένια βέργα κομμένη στα δύο, και 6 μικρά μπρούτζινα τεμάχια. Σήμερα φυλάσσεται στο μουσείο Ιωαννίνων.

Η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, πολιούχου του χωριού, δεσπόζει σε ένα ύψωμα πάνω από το χωριό. Ο ναός είναι χτισμένος τον 17ο αιώνα με υπέροχες τοιχογραφίες σε όχι και τόσο καλή κατάσταση. Η σημερινή μορφή του ναού είναι η τρίτη αφού τις προηγούμενες δυο είχε καταστραφεί από πυρκαγιά. Στο ξυλόγλυπτο τέμπλο του αναγράφεται η χρονολογία 1867.

Ανατολικά του χωριού υπάρχει το παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας το οποίο χτίστηκε το 1937 πάνω στα ερείπια μεσοβυζαντινού ναού. Σε εργασίες συντήρησης που έγιναν στο ναό πριν μερικά χρόνια βρέθηκε μπροστά από την ωραία πύλη τάφος, τα στοιχεία του οποίου παραμένουν άγνωστα ακόμη.